Hostname: page-component-848d4c4894-hfldf Total loading time: 0 Render date: 2024-06-05T01:38:56.363Z Has data issue: false hasContentIssue false
  • English
  • Français

Unfinished capital — unfinished state: How the modernization of Belgrade was prevented, 1890-1914

Published online by Cambridge University Press:  20 November 2018

Dubravka Stojanović
Dubravka Stojanović*
Affiliation:
Department of History, University of Belgrade, Serbia
*
∗Email: dust@eunet.rs
Get access Rights & Permissions [Opens in a new window]

Abstract

Today's pictures of Belgrade are not much different from late-nineteenth-century descriptions: messy streets, uncompleted infrastructure projects, lack of coordinated urban plans and strategies. No doubt all of this shows that the weak Serbian society never raised sufficient funds to invest in a glamorous-looking capital city. The most frequent excuse to justify the poor-looking conditions of the national capital has been found in the nation's struggle to fulfill an uncompleted project for national unification. For more than two centuries, the modern Serbian elite has remained unsatisfied with current national boundaries. This paper will address the question of how those unfulfilled national aspirations can be detected in the urban fabric of Belgrade.

Keywords

Belgradenationalismurbanization
Type
Special Section: Belgrade and Beyond: Reading the Nation through Serbian Cityscapes
Information
Nationalities Papers , Volume 41 , Issue 1 , January 2013 , pp. 15 - 34
Copyright
Copyright © 2013 Association for the Study of Nationalities 

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

References

grada Beograda, Arhiv. 1905. Zapisnici sa sednica odbora opštine grada Beograda, book I, 25. no. 52, January.Google Scholar
Bataković, Dušan. 2000. Nova istorija srpskog naroda [New History of the Serbian People]. Beograd-Lozana: Naš dom.Google Scholar
“Beograd i Narodna skupština.” 1909. Odjek, 17 April.Google Scholar
Braudel, Fernan. 1949. La Mediterranee et le Monde Mediterraneen a l époque de Philippe II. Paris: Arman Colin.Google Scholar
Čalić, Mari-Zanin. 2004. Socijalna istorija Srbije 1815-1941. Usporeni napredak u industrijalizaciji [Social History of Serbia: Slow Development of Industrialization]. Beograd: Clio.Google Scholar
Cincarjanković, Toma. 1905. Stenografske beleške sednice odbora opštine grada Beograda, 1 February, 25.Google Scholar
Ćosić, Miloš. 1909a. Stenografske beleške Narodne skupštine. 11 April, 1586.Google Scholar
Ćosić, Miloš. 1909b. Stenografske beleške Narodne skupštine. 11 April, 1591.Google Scholar
Čubrilović, Vasa, ed. 1974. Istorija Beograda [History of Belgrade]. Beograd: Prosveta.Google Scholar
“Demagoške deklamacije.” 1911. Dnevni list, 24 March, 158–184.Google Scholar
“Demokratizam sa nacionalnog gledišta.” 1910. Nedeljni pregled, 4 April, 180.Google Scholar
Deroko, Aleksandar. 1977. “Beograd na susretu dva veka”. [Belgrade betwen the Centuries]. In Beograd u sećanjima 1900-1918. Beograd: Srpska književna zadruga.Google Scholar
Djindjić, Zoran. 1988. Jugoslavija kao nedovršena država [Yugoslavia as an Unfinished State]. Novi Sad: Književna zajednica Novog Sada.Google Scholar
Đorđević, Mihailo. s.a. Stenografske beleške Narodne skupštine, 1589.Google Scholar
Fevr, Lisjen [Lucien Fevbre]. 2004. Borba za istoriju [Combats pour l’ histoire]. Beograd: Srpska književna zadruga.Google Scholar
“Građevinska pitanja u Beogradu.” 1914. Ekonomist, 15 January.Google Scholar
Građevinski pravilnik za varoš Beograd. 1897. Beograd: Municipality of Belgrade.Google Scholar
Hanak, Peter. 1999. The Garden and the Workshop: Essays on the Cultural History of Vienna and Budapest. Princeton: Princeton University Press.Google Scholar
Istorija srpskog naroda, VI-1 [History of the Serbian People]. 1983. Beograd: Srpska književna zadruga.Google Scholar
“Jedno priznanaje.” 1908. Radničke novine, 2 October, 1595.Google Scholar
Joksimović, Dragoljub. 1909. Stenografske beleške Narodne skupštine. 11 April, 1595.Google Scholar
Jovanović, Miroslav. 2005. “Srbija 1804-2004: razvoj opterećen diskontinuitetima (sedam teza)” [Serbia 1804-2004: Development and Discontinuities]. In Srbija 1804-2004. Tri viđenja ili poziv na dijalog, 149–202. Beograd: Udruženje za društvenu istoriju.Google Scholar
Karić, Vladimir. 1887. Srbija. Beograd: Kraljevsko-srpska državna štamparija.Google Scholar
Lazarević, Milan. 1905. Stenografske beleške sednice odbora opštine grada Beograda, 84.Google Scholar
Lempi, Džon. 1981. “Beograd I Vašington. Modernizacija glavnih gradova 1860-1914” [Belgrade and Washington: Modernizaton of Capitals]. In Godišnjak grada Beograda 27, 243–257.Google Scholar
Maksimović, Branko. 1968. “Razvoj Beograda van građevinskog rejona krajem XIX veka” [Development of Belgrade Outside of City Region]. In Godišnjak grada Beograda 4, 630–657.Google Scholar
Maksimović, Branko. 1970. “Urbanistički razvitak Beograda 1815-1941” [Urban Developement of Belgrade 1815-1941]. In Oslobođenje gradova u Srbiji od Turaka 1862-1867, 630-657. Beograd.Google Scholar
Maksimović, Branko. 1978. “Urbanistička misao u Srbiji početkom 20. veka. [Urban Thought in Serbia at the Beginning of the 20th Century]. In Knjiga o sintezi. Zbornik referata, saopštenja i diskusija o sintezi. Vrnjačka Banja: Zamak kulture.Google Scholar
Maksimović, Branko. 1983. Ideje i stvarnost urbanizma Beograda, 1830-1941 [Ideas and Realities of Belgrade Urbanism 1830-1941]. Beograd: Zavod za zaštitu spomenika.Google Scholar
Marković, Milan. 1905. Stenografske beleške sednice odbora opštine grada Beograda, 1 February, 13.Google Scholar
Milić, Danica. 1970. “Beograd kao privredni i saobraćajni centar 1878-1914” [Belgrade as Economic and Traffic Center 1878-1914]. In Oslobodenje gradova u Srbiji od Turaka, 1862-1867. Beograd: Srpska književna zadruga.Google Scholar
M.N.Jj. 1907. “Razviće Beograda.” Srpski tehnički list 22.Google Scholar
Mrđenović, Dušan. 1988. Ustavi i vlade Kneževine Srbije, Kraljevine Srbije, Kraljevine SHS, Kraljevine Jugoslavije, 1835-1941 [Constitutions and Governements of Serbia, Kingdom of Yugoslavia 1835-1941]. Beograd: Nova knjiga.Google Scholar
“Napredak.” 1912. Kalendar za prestupnu 1912. godinu. Beograd: Napredak.Google Scholar
Nedić, Svetlana. 1976. “Urbanističko uređenje Beograda od 1886. do 1914” [Urbanizaton of Belgrade 1886-1914]. Godišnjak Muzeja grada Beograda 23, 175–195.Google Scholar
Nestorović, Bogdan. 1954. “Razvoj arhitekture Beograda od kneza Miloša do Prvog svetskog rata” [Development of Belgrade Architecture from Prince Milos to the First World War]. Godišnjak grada Beograda 1, 160–190.Google Scholar
Palairet, Michael. 1997. The Balkan Economies c. 1800-1914: Evolution without Development. Cambridge: Cambridge University Press.Google Scholar
Pašić, Nikola. 1989. Moja politička ispovest [My Political Statement]. Beograd: Tanjug.Google Scholar
Perović, Latinka. 1985-1995. Srpski socijalisti 19. veka [Serbian Socialists], vols. 1-3. Beograd: Rad.Google Scholar
Perović, Latinka, ed. 1994. Srbija u modenizacijskim procesima 19. i 20. veka [Serbia in the Process of Modernization]. Vol. 1, Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije.Google Scholar
Perović, Latinka, ed. 1996. Srbija u modenizacijskim procesima 19. i 20. veka [Serbia in the Process of Modernization]. Vol. 2: Položaj žene kao merilo modernizacije [Position of Women as a Measure of Modernization]. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije.Google Scholar
Perović, Latinka, ed. 2002. Srbija u modenizacijskim procesima 19. i 20. veka [Serbia in the Process of Modernization]. Vol. 3: Položaj elite [Position of the Elite]. Beograd: izdanje autora.Google Scholar
Perović, Latinka, ed. 2006. Srbija u modenizacijskim procesima 19. i 20. veka [Serbia in the Process of Modernization]. Vol. 4: Žene i deca [Women and Children]. Beograd: Helsinški odbor za ljudska prava.Google Scholar
Perović, Latinka. 2007. Između anarhije I autokratije [Between Anarchy and Autocracy]. Beograd: Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji.Google Scholar
Pinol, Jean Luc. 2003. Histoire de l'Europe urbaine, Vol. 2. Paris: Seuil.Google Scholar
Popović-Obradović, Olga. 2008. “Ideja i praksa ustavnosti u Srbiji 1869-1914: Između liberalne i ‘narodne’ države” [Constitutional Ideas and Praxis in Serbia: Between Liberal and People's State]. In Kakva ili kolika država. Ogledi o političkoj i društvenoj istoriji Srbije XIX-XXI veka, edited by Perović, Latinka. Beograd: Helsinški odbor za ljudska prava u Srbiji.Google Scholar
Predić, Svetislav. 1914. Pitanje o stanovima u Beogradu [Apartments in Belgrade]. Beograd: Državna štamparija.Google Scholar
“Predlog o izmenama u Zakonu o građevinama za varoš Beograd.” 1909 (21 January). Stenografske beleške Narodne skupštine Srbije, Beograd 1910, 950, 1593.Google Scholar
Protić, Stojan. 1909. Stenografske beleške Narodne skupštine. 11 April, 1593.Google Scholar
“Rat protiv Srbije.” 1908. Radnićke novine, 2 October, 119.Google Scholar
Samouprava. 1911. Foreign Policy 4 March.Google Scholar
“Spoljna politika.” 1904. Pravda, 1 September.Google Scholar
Stojadinović, Miloslav. 1927. Beograd u prošlosti i sadašnjosti [Belgrade in Past and Present]. Beograd: Savremena opština.Google Scholar
Stojanović, Dubravka. 1998. “Žene u ‘smislu razumevanja našeg naroda'. Slučaj žena stručnjaka u Srbiji 1903-1912. godine” [Case of Women Experts Rights]. In Srbija u modernizacijskim procesima 19. i 20. veka, Vol. 2, edited by Latinka Perović, 239-252. Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije.Google Scholar
Stojanović, Dubravka. 2005. “Rural against Urban: Anti-Urban Discourse and Ideology in Early Twentieth Century Serbia.” Ethnologia Balcanica: Journal for Southeast European Anthropology 9: 65–81.Google Scholar
Stojanović, Dubravka. 2006. “Podele i sukobi kao deo politike kulture u Srbiji” [Divisions and Conflicts as Part of Political Culture]. In Istorija i sećanje. Studije istorijske svesti, edited by Manojlović-Pintar, Olga (56-64). Beograd: Institut za noviju istoriju Srbije.Google Scholar
Stojanović, Dubravka. 2007. “Orte der Veranderung und Orte der Erinnerung. Die Strassen Belgrads 1885.1914.” Sudosterupaishe Arbeiten 11, Festschrift fur Holm Sundhaussen zum 65 Geburtstag, edited by Ulf Brunnbauer, Andreas Helmedach and Troebst, Strefan, 65–81. Munchen: Oldenbourg Verlag.Google Scholar
Stojanović, Dubravka. 2008. Kaldrma i asfalt. Urbanizacija i evropeizacija Beograda 1890-1914 [Coblestone and Asphalt: Urbanization and Europeanization of Belgrade 1890-1914]. Beograd: Udruženje za društvenu istoriju.Google Scholar
Stojanović, Dubravka. 2010. Ulje na vodi. Ogledi iz istorije sadašnjosti Srbije [Oil on Water: Essays on the History of the Present of Serbia]. Beograd: Peščanik.Google Scholar
Stojković, Jova. 1909. Stenografske beleške Narodne skupštine, 11 April, 1594.Google Scholar
Sundhaussen, Holm. 1989. “Die verpasste Agrarrevolution. Aspekte der Entwicklungsblockade in den Balkanlandern vor 1945.” In Industrialisierung und gesellschaftlicher Wandel in Sudosteuropa, edited by Schonfeld, Roland, 45–60. Munchen: Schonfeld.Google Scholar
“Šumski radikalizam ili reakcionari odozdo.” 1909. Dnevni list, 17 April.Google Scholar
Trgovčević-Mitrović, Ljubinka, et al., eds. 2005. Moderna srpska država 1804-2004. Hronologija [Modern Serbian State: Chronology]. Beograd: Istorijski arhiv Beograda.Google Scholar
“U eri hajdučke politike.” 1910. Dnevni list, 24 October.Google Scholar
Vođa po Beogradu [Guide to Belgrade]. 1896. Beograd: Belgrade Municipality.Google Scholar
Vulović, Velisav. 1909. Opštinski zajam od 60 milijona dinara [City Credit of 60 Million Dinars]. Beograd: Opština beogradska.Google Scholar
Zakon građevinski za grad Beograd. 1896. Beograd: Srpski knjizevni glasnik.Google Scholar
Zorić, Pavle S. 1902. “Lepa varoš.” Srpski književni glasnik 7.Google Scholar
Zundhauzen, Holm. 2009. Istorija Srbije od 19. do 20. Veka [History of Serbia]. Beograd: Clio.Google Scholar