Skip to main content Accessibility help
×
Hostname: page-component-848d4c4894-wzw2p Total loading time: 0 Render date: 2024-06-02T08:38:21.971Z Has data issue: false hasContentIssue false

5 - Inqomfi

Published online by Cambridge University Press:  01 September 2022

B. W. Vilakazi
Affiliation:
University of the Witwatersrand, Johannesburg
Get access

Summary

E! Sesizwil’ imiloz’ emnandi,

phezu kwalokho

Esingakayizwa injengompe luconsela

Phezu kway’ indimi. Tshiloza

nyoni yamahlungu!

Noma engekho okubonayo ngimi njengesela

Ngibek’ indlebe kuwo wonk’

umlozi wezinhlungu

Ezizwiw’ umoya nomphefu-

mulo wedwa wakho.

Tshiloza uzixinge njalo nyoni yesikhotha!

Dweb’ umoya lowo uwudamuz’ okwamanzi,

Weluk’ intambo ende uyobona amakhosi –

Iyilokh’ isuke phansi, ngaphandle ingaminzi

Odlebeni lwabaqaphele ngob’ uyiposi

Elizula, lizule, libuyele kuz’ izikhotha.

Wen’ ozalel’ amaqand’ ambal’ ohungqu,

Uwathukuse ngaphansi kwezidindi

La kungekho khona xamu nom’ imamba;

Ucule ngaphezul’ uwamis’ isibindi,

Ushikiz’ oNhloyiye bangawenz’ igungqu

Laph’ usayobamb’ oNon-

teth’ uqed’ ukulamba.

Usho ukuthini lowo mbala ongasuki?

Ngisho lelo chaphaz’ elibomvu engileni!

Ubani okucibe ngemicibishol’ emibi,

Ley’ eyabonwa kubaThwa behlel’ edwaleni?

Yiy’ inyongo yakho yokukhomb’ amalangabi

Angahwamula lab’ abangakholwa umluleki.

Ma uthi ntenene phambi kwalowo oyindlela,

Bathi abadala izindaba zimi kahle.

Yeka kulowo enilandelene kuye nidweba,

Niqhekeze amaphiko nenz’ umlozi kuhle

Kwezinsingizi lizophendula. Lubi lolo daba.

Uyabhulela nyoni ndini, yeb’ uyabhulela!

Ukuba nguwe ngingefise. Bhek’

okweth’ ukwenza!

Njengonogwaj’ olal’ ebhek’ ingozi, sisebenza

Siqongelela njalo ngekusasa funa ngabe

Ukufa ubuthongo ngokuzuma, ungenqabe,

Ufunyaniswe ungembethe. Thina sintu silwa

Impi yomphefumulo engapheli noma ulwa.

Suk’ uphele phambi kwami

Funa ngimpampe nami nawe

Ngizwa nant’ udlingozana.

Noma ngimi kude nawe

Kukhona njalo umoyana

Wen’ olokh’ unawo kimi.

Yiwo lowo moy’ ohlupha

Amagumbandlel’ omhlaba,

Uwafumanise njalo

Emi ephelelw’ indaba,

Kant’ afun’ amalungelo

Wena ungenakuwapha.

Nant’ ilanga selishona.

Nawe shona njengomlozi,

Udedel’ abazingeli

Bon’ abangasab’ ingozi,

Nabuthongo bengozeli;

Ngisho impi kaSiyana.

Beka phansi isigwingci!

Nant’ uphondo lomzingeli

Lukhalel’ abanjengawe.

Ungakhohlw’ abazingeli

Bon’ abangeluthwe uwe

Bengenzis’ okwabakhwingci.

Akumful’ ongahlokomi,

Akundlel’ ingayi khaya.

Nami ngifundise leyo

Nhlokomo yokuy’ ekhaya,

Ngazi nami wen’ okwaziyo,

Ngingaphez’ ukuba umhlokomi.

Njengoba ngibek’ indlebe nawo

wonk’ umhlaba,

Nolwandl’ olugubhayo, namaza,

naw’ umoya –

Sekuthe khemelele nakho kubek’ indlebe,

Kudingiswa ongandile umlozi lowaya.

Nom’ inyang’ inganethisa umhlaba kube

Izintingo zayo qwi, wen’ uyibek’ inxeba.

Akekh’ owaz’ ukuth’ uyinyonini, noma nje

Ongase aqhamuk’ akufanise nalutho nje.

Ngikufanisa njengoShuphe noPhinsuthi,

Ngikufanisa noCaluza noCele ngithi:

Wena wedwa bangekwed-

lule. Bonke laba funa

Bakhwel’ imiqangal’ ukwahlula bekufuna.

Unjengentomb’ engenasoka elel’ igquma

Ith’ ithulis’ unembeza lapho iziguma

Ngomcabang’ ongumzwangedwa

ngoba iseyodwa.

Ukuntela nokuklolodela ngeke kodwa

Kuyinik’ ukujabula. Ngabe nemicabango

Yakho nayo iyefana, wen’ ongazi mbango?

Umlozi wakh’ udlul’ abango-

mel’ intomb’ empofu

Elandelw’ ifunw’ abacebile nabampofu.

Type
Chapter
Information
Inkondlo kaZulu , pp. 19 - 24
Publisher: Wits University Press
Print publication year: 2021

Access options

Get access to the full version of this content by using one of the access options below. (Log in options will check for institutional or personal access. Content may require purchase if you do not have access.)

Save book to Kindle

To save this book to your Kindle, first ensure coreplatform@cambridge.org is added to your Approved Personal Document E-mail List under your Personal Document Settings on the Manage Your Content and Devices page of your Amazon account. Then enter the ‘name’ part of your Kindle email address below. Find out more about saving to your Kindle.

Note you can select to save to either the @free.kindle.com or @kindle.com variations. ‘@free.kindle.com’ emails are free but can only be saved to your device when it is connected to wi-fi. ‘@kindle.com’ emails can be delivered even when you are not connected to wi-fi, but note that service fees apply.

Find out more about the Kindle Personal Document Service.

  • Inqomfi
  • B. W. Vilakazi, University of the Witwatersrand, Johannesburg
  • Book: Inkondlo kaZulu
  • Online publication: 01 September 2022
Available formats
×

Save book to Dropbox

To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Dropbox.

  • Inqomfi
  • B. W. Vilakazi, University of the Witwatersrand, Johannesburg
  • Book: Inkondlo kaZulu
  • Online publication: 01 September 2022
Available formats
×

Save book to Google Drive

To save content items to your account, please confirm that you agree to abide by our usage policies. If this is the first time you use this feature, you will be asked to authorise Cambridge Core to connect with your account. Find out more about saving content to Google Drive.

  • Inqomfi
  • B. W. Vilakazi, University of the Witwatersrand, Johannesburg
  • Book: Inkondlo kaZulu
  • Online publication: 01 September 2022
Available formats
×