Element contents
Shakespeare, Blackface and Race
Different Perspectives
Published online by Cambridge University Press: 05 October 2020
Summary
This Element addresses the topical debate on blackface, race and Othello. With Shakespeare performance studies being rather Anglo-centric, the author explores how this debate has taken a radically different course in the Netherlands, a country historically perceived as tolerant and culturally close to the UK. Through several case studies, including the Van Hove Othello of 2003/2012 and the latest, controversial 2018/2020 Othello, the first main house production with a black actor as Othello, the author analyses the interaction between blackface and (institutional) racism in Dutch society and theatre and how Othello has become an active player in this debate.
Keywords
- Type
- Element
- Information
- Online ISBN: 9781108900546Publisher: Cambridge University PressPrint publication: 29 October 2020
References
Achiume, T. (2019). Cited in M. Corder, ‘UN racism rapporteur criticizes Dutch burqa ban’, AP News, 7 October.Google Scholar
Alexander, C. M. S. & Wells, S., eds. (2000). Shakespeare and Race. Cambridge: Cambridge University Press.Google Scholar
Allen, T. W. ‘Allochtonen zijn razend’ (2000). Contrast. Weekblad over de Multiculturele Samenleving, 7: 3.Google Scholar
Allen, T. W. ‘Amsterdams museum doet “Gouden Eeuw” in de ban’ (2019). De Telegraaf, 13 September.Google Scholar
Andriessen, I., Nievers, E. & Dagevos, J. (2012). Op Achterstand. Discriminatie van Niet-Westerse Migranten op de Arbeidsmarkt. Den Haag: Sociaal en Cultureel Planbureau.Google Scholar
Bahara, H. & Ezzeroili, N. (2019). ‘Zo werd het gewelddadig’, Volkskrant, 16 November.Google Scholar
Barth, F. (1969). Ethnic Groups and Boundaries. The Social Organization of Cultural Difference. London: Allen & Unwin.Google Scholar
Benedict, R. (1944). ‘A note on Dutch behaviour’. In van Ginkel, R., ed., Notities over Nederlanders. Antropologische Reflecties. Meppel: Boom, 1997, 225–34.Google Scholar
Bentley, G. C. (1987). ‘Ethnicity and practice’. Comparative Studies in Society and History, 29, 24–55.CrossRefGoogle Scholar
Berkoff, S. (2015). Cited in J. Denham, ‘Othello should not be a “no-go-zone” for white actors because of “political correctness fiends”’, Independent, 16 June.Google Scholar
Billing, C. M. (2007). ‘“Othello was a white man”: Review of Othello (directed by Luk Perceval for Münchner Kammerspiele) at the Royal Shakespeare Theatre, April 2006’. Shakespeare, 3:2, 189–99.CrossRefGoogle Scholar
Blom, J. C. H. (1995). Geschiedenis van de Joden in Nederland. Amsterdam: Uitgeverij Balans.Google Scholar
Bobkova, H. (2003). ‘Bijzonder rijke theatertaal’, Het Financieele Dagblad, 22 February.Google Scholar
Boegman, C. (2015). ‘Muzikale versie van Othello. Nieuwe weg van Servé Hermans en Michel Sluysmans’, De Telegraaf, 26 June.Google Scholar
Bonilla‐Silva, E. (2015). ‘More than prejudice: Restatement, reflections, and new directions in critical race theory’. Sociology of Race and Ethnicity, 1:1, 75–89.CrossRefGoogle Scholar
Booy, F. (2014). Het Verhaal van Zwarte Piet: Geschiedenis en Betekenis. Utrecht: Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed.Google Scholar
Boswinkel, H. (1971). ‘Globe speelt Othello. Twee grote rollen zijn een beetje verkwist’, NRC Handelsblad, 2 January.Google Scholar
Bouazza, H. (2003). William Shakespeare. Othello. Vertaald en van Commentaar Voorzien door Hafid Bouazza. Amsterdam: Prometheus.Google Scholar
Bovenkerk, F. (1995). Discrimination against Migrant Workers and Ethnic Minorities in Access to Employment in the Netherlands. Geneva: International Labour Office.Google Scholar
Boyle, M. S. (2012). ‘Review of Shakespeare’s Othello (directed by Thomas Ostermeier), Schaubühne am Lehnitzer Platz, Berlin, 8 February 2011’, Shakespeare, 8:1, 83–6.CrossRefGoogle Scholar
Brans, H. (2018). ‘Vreemde vrucht: Othello moet hangen’, Dagblad van het Noorden, 19 March.Google Scholar
Brienen, R. P. (2014). ‘Types and stereotypes: Zwarte Piet and his early modern sources’. In Essed, P. & Hoving, I., eds., Dutch Racism. Amsterdam/New York: Rodopi, 179–200.CrossRefGoogle Scholar
Buijs, M. (1988). ‘Slotvoorstelling van toneelgroep Globe werkt Othello drama keurig af’, Volkskrant, 5 April.Google Scholar
Bukvić, D. (2017). Interviewed by H. Wensink, ‘Ik heb schijt aan hoe het heurt’, Volkskrant, 16 December.Google Scholar
Bukvić, D. (2018a). Interviewed by S. Kooke, ‘Waanzinning goed én zwart’, Trouw, 1 February.Google Scholar
Bukvić, D. (2018b). Cited in R. Rijghard, ‘Huidskleur kun je niet spelen’, NRC Handelsblad, 31 January.Google Scholar
Bukvić, D. (2018c). Interviewed by R. van Heuven, ‘Daria Bukviç: “Ik preek niet, ik bied een perspectief”’, Robbert van Heuven, Kritiek en Reflectie. Accessed on 2 March 2020. www.robbertvanheuven.nl/?p=2150Google Scholar
Çankaya, S. & Mepschen, P. (2019). ‘Facing racism: Discomfort, innocence and the liberal peripheralisation of race in the Netherlands’. Social Anthropology/Anthropologie Sociale, 27:4, 626–40.CrossRefGoogle Scholar
Carmiggelt, S. (1951). ‘Ko van Dijk’s Othello oogstte geestdrift in Rotterdam’, Het Parool, 17 May.Google Scholar
Cooper, M. (2015). ‘An “Otello” without blackface highlights an enduring tradition in opera’, New York Times, 17 September.Google Scholar
Cozijnsen, E., Kromhout, S. & Wittkämper, L. (2019). Discriminatie op de Amsterdamse Woningmarkt. Praktijktesten in de Particuliere Huursector. Amsterdam: RIGO.Google Scholar
Day, M, Klooster, E. & Koçak, S. (2016). Wat is er Bekend over Discriminatie van Mbostudenten bij Toegang tot de Stagemarkt? Utrecht: Kennisplatform Integratie & Samenleving.Google Scholar
De Gids van Drenthe, Het Nationale Park van Drenthe, Summer 2013: 11. Accessed on 2 March 2020. www.hetnationaleparkvandrenthe.nl/uploads/De%20Gids%20zomereditie%20def%2020130619.pdfGoogle Scholar
de Groot, J. H. (1977). ‘Zadeks Othello: de spetters vlogen er aan alle kanten af’, Het Vrije Volk, 16 May.Google Scholar
de Jong, A. (2003a). ‘Kiezen op elkaar en voorwaarts. Hans Kesting over Othello’, NRC Handelsblad, 1 February.Google Scholar
de Jong, S. (2018). ‘Zwarte Othello in een witte wereld’, De Gooi- en Eemlander, 5 February.Google Scholar
de Jong, W., Masson, K. & Steijlen, F. (1997). Hoe Doe je je Ding? Antilliaanse Jongeren en Criminaliteit. Delft: Eburon.Google Scholar
de Lange, D. (1971). ‘Stuk laat alle mogelijkheden open. Regie-opvatting Othello te ruim. Fantasie kan platvloers worden’, Volkskrant, 4 January.Google Scholar
de Lange, D. (1977). ‘Krachtpatserij van Zadek. Overweldigende Othello overtuigt elk ogenblijk’, Volkskrant, 16 May.Google Scholar
de Ruiter, E. (1988). ‘Onevenwichtige Othello als afscheid Globe’, Telegraaf, 5 April.Google Scholar
de Vries, S. de (1989). ‘Othello in Diever: helder als glas’, Leeuwarder Courant, 6 July.Google Scholar
de Vries, S. de ‘Den Bosch-Excelsior stilgelegd wegens racisme: “Boos en teleurgesteld dat dit gebeurt”’, Het Parool, 17 November 2019.Google Scholar
DiAngelo, R. J. (2018). White Fragility: Why It’s So Hard for White People to Talk about Racism. Boston: Beacon Press.Google Scholar
Drayer, E. (2017). ‘Hallo Witte Mensen is te zeer product uit het giffabriekje identiteitspolitiek’, Volkskrant, 28 April.Google Scholar
Duysker, E. (2017). Othello. Definitieve Speelversie. Den Haag: Het Nationale Theater.Google Scholar
Duyvendak, J. W. & Veldboer, L. (2001). Meeting Point Nederland. Over Samenlevingsopbouw, Multiculturaliteit en Sociale Cohesie. Amsterdam: Uitgeverij Boom.Google Scholar
Editorial, ‘Zwarte Piet blijft grotendeels zwart in Limburg’, 1Limburg, 20 September 2019.Google Scholar
Ellemers, J. E. & Vaillant, R. E. F. (1985). Indische Nederlanders en Gerepatrieerden. Muiderberg: Coutinho.Google Scholar
Elmecky, K. (2003). Interviewed by W. Takken, ‘Wij zijn niet de negertjes in de Nes. Khaldoun Elmecky is de nieuwe directeur van Cosmictheater’, NRC Handelsblad, 27 March.Google Scholar
Essed, P. & Hoving, I., eds. (2014). Dutch Racism. Amsterdam/New York: Rodopi.CrossRefGoogle Scholar
Fernhout, R. (2003). Interviewed by E. Kleuver, ‘Knokken voor elke millimeter’, De Telegraaf, 31 January.Google Scholar
Fields, K. E. & Fields, B. J. (2012). Racecraft: The Soul of Inequality in American Life. London: Verso.Google Scholar
Freriks, K. (1997). ‘Monumentale Othello van Franz Marijnen in Brussel en house-versie in Den Haag’, NRC Handelsblad, 4 April.Google Scholar
Freriks, K. (2001). ‘Van luim naar ernst en terug in Terpstra’s Othello’, NRC Handelsblad, 30 October.Google Scholar
Freriks, K. (2006). ‘Zaal medeplichtig aan Othello’s moord’, NRC Handelsblad, 30 October.Google Scholar
Freriks, K. (2013). ‘Iago zelf verliefd in Dieverse Othello’, NRC Handelsblad, 13 August.Google Scholar
Freriks, K. (2018). ‘Niemand kan wegkijken van het blank racisme’, NRC.NEXT, 5 February.Google Scholar
Gielkens, D. & Wegkamp, F. (2019). Onderzoeksrapport: Discriminatie op de Utrechtse Woningmarkt. Amsterdam: Academie van de Stad.Google Scholar
Griffioen, P. & Zeller, R. (2011). Jodenvervolging in Nederland, Frankrijk en België 1940–1945: Overeenkomsten, Verschillen, Oorzaken. Amsterdam: Uitgeverij Boom.Google Scholar
Hadfield, A., ed. (2003). A Routledge Literary Sourcebook on William Shakespeare’s Othello. London/New York: Routledge.Google Scholar
Hankey, J. (2005). Shakespeare in Production. Othello. Second Edition. Cambridge: Cambridge University Press.Google Scholar
Hartering, W. (1964). ‘Ko van Dijk en Paul Steenbergen. Grote acteurs voor het eerst samen op toneel’, De Telegraaf, 22 June.Google Scholar
Heddema, R. (1980). ‘Nijinsky brengt een Othello voor ingewijden’, Volkskrant, 27 September.Google Scholar
Heijer, J. (1980). ‘Een Othello met oosterse sereniteit bij Nijinsky’, NRC Handelsblad, 3 October.Google Scholar
Heijes, C. (2001). Met Andere Ogen. Wonen en Werken in Multicultureel Nederland. Vierentwintig verhalen. Den Haag: Sdu.Google Scholar
Heijes, C. (2003). ‘Yu’i Korsou in Nederland. Geschiedenis en beeldvorming’. In Allen, R. M., Heijes, C. & Marcha, V., eds.,Emancipatie & Acceptatie. Curaçao en Curaçaoënaars. Beeldvorming en Identiteit Honderdveertig Jaar na de Slavernij. Amsterdam: SWP, 91–110.Google Scholar
Heijes, C. (2004). Het Stereotype Voorbij. Een Studie naar Onbegrip, Beeldvorming en Samenwerking. Amsterdam: SWP.Google Scholar
Hellmann, N. (1993). ‘Pierre Bokma speelt intrigant Iago meesterlijk. Verdriet en destructie in Othello hartverscheurend’, NRC Handelsblad, 23 April.Google Scholar
Hellmann, N. (1998). ‘Frank Sheppard spelt een prachtige Othello-figuur’, NRC Handelsblad, 6 April.Google Scholar
Helsloot, J. (2008). ‘De ambivalente boodschap van de eerste ‘Zwarte Piet’ (1850)’. In Doelman, E. & Helsloot, J., eds.,De Kleine Olympus: Over Enkele Figuren uit de Alledaagse Mythologie. Amsterdam: Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen, 93–117.Google Scholar
Hendrikx, A. (2015). ‘Zwarte Piet is toch gewoon zwart in Maastricht’, 1Limburg, 14 November.Google Scholar
Hermans, S. (2015a). Interviewed by V. Kouters, ‘Exotisch snoepje’, Volkskrant, 20 March.Google Scholar
Hermans, S. (2015b). Interviewed by Korsten, E., ‘Shakespeares klassieker Othello met muziek van Verdi. Het scheermes van het eigen ongeloof’, Scènes, June/July: 42–3.Google Scholar
Heyn, J. Jr ‘Hij komt, hij komt’ & ‘Pakjesavond goud waard’ (2018). De Telegraaf, 17 November, 1–3.Google Scholar
Hofstra, J. W. (1951). ‘Prachtige Othello bij Rotterdams Toneel. Shakespeare in de beste traditie’, Volkskrant, 17 September.Google Scholar
Hoogendoorn, M. (2018). ‘Othello en de vele gezichten van racisme’, Nederlands Dagblad, 16 February.Google Scholar
Hoogmartens, L. (2001). Interviewed by M. van der Laan, ‘Terpstra laat acteurs struikelen en zoeken’, Dagblad van het Noorden, 23 October.Google Scholar
Hoving, I. (2014). ‘Dutch postcolonialism, multiculturalism and national identity: society, theory, literature’. In Göttsche, D. & Dunker, A., eds., (Post-) Colonialism across Europe: Transcultural History and National Memory. Bielefeld: Aisthesis Verlag, 57–86.Google Scholar
Inspectie van het Onderwijs (2020). Rapport de Staat van het Onderwijs 2020. Den Haag: Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.Google Scholar
Iyengar, S. (2002). ‘White faces, blackface. The production of “Race” in Othello’, in Kolin, P. C., ed. Othello. New Critical Essays. London/New York: Routledge, 103–31.Google Scholar
Jackson Sr, J. L. (2020). ‘Personal Letter to Prime Minister Mark Rutte’, in De Kanttekening, 18 June 2020. Accessed on 22 July 2020. https://dekanttekening.nl/samenleving/afro-amerikaanse-dominee-jesse-jackson-schrijft-rutte-brief-over-zwarte-piet/.Google Scholar
Janssen, H. (2003). ‘Van Hove is terug met bloedstollende Othello. Hans Kesting groeit uit tot gekweld oermens’, Volkskrant, 3 February.Google Scholar
Janssens, S. (2018). ‘Othello is zwart, en dat doet er wel degelijk toe’, Het Parool, 6 February.Google Scholar
Jarrett-Macauley, D., ed. (2017). Shakespeare, Race and Performance. London/New York: Routledge.Google Scholar
Jurriëns, R. (2001). ‘Twee culturen maken je erg complex’, in Heijes, C., ed., Met Andere Ogen. Wonen en Werken in Multicultureel Nederland. The Hague: SdU, 46–51.Google Scholar
Kalkman, N. (2020). ‘Moorkop afgedankt: “Opportunisme van winkelketens”’, De Telegraaf, 6 February.Google Scholar
Kalverboer, M. (2016a). Cited in M. van Ast, ‘Kinderombudsman: Zwarte Piet in strijd met kinderrechten’, Algemeen Dagblad, 30 September.Google Scholar
Kalverboer, M. (2016b). ‘Kinderombudsman doet aangifte na doodsbedreigingen’, Algemeen Dagblad, 3 October.Google Scholar
Kennedy, D. (1996). Looking at Shakespeare. A Visual History of Twentieth-Century Performance. Cambridge: Cambridge University Press.Google Scholar
Kesting, H. (2003). Interviewed by A. de Jong, ‘Kiezen op elkaar en voorwaarts. Hans Kesting over Othello’, NRC Handelsblad, 1 February.Google Scholar
Kloosterman, R. (2018). Opvattingen over Vluchtelingen in Nederland. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek.Google Scholar
Koning, E. (2018). ‘Zwarte Piet, een blackfacepersonage: Een eeuw aan blackfacevermaak in Nederland’. Tijdschrift voor Geschiedenis, 131:4, 551–75.CrossRefGoogle Scholar
Koot, W. (1979). Emigratie op de Nederlandse Antillen. Een Sociaal-Wetenschappelijk Onderzoek naar Omvang en Achtergronden van de Emigratie, in het Bijzonder op Aruba en Curaçao. Amsterdam: Universiteit van Amsterdam.Google Scholar
Langen, F. (2001). ‘Othello raakt bij NNT uit balans’, Dagblad van het Noorden, 29 October.Google Scholar
Leerdam, J. (1998a). Interviewed by A. de Jong, ‘Leerdam smeedt O. J. Simpson en Othello samen. Een complexe man op zoek naar vaderliefde’, NRC Handelsblad, 3 April.Google Scholar
Leerdam, J. (1998c). Interviewed by R. Gerrits, ‘Zonder verschillen is er ook geen melodie’, Volkskrant, 4 August.Google Scholar
Loomba, A. (2008). ‘Shakespeare and the possibilities of postcolonial performance’. In Hodgdon, B. & Worthen, W. B., eds., A Companion to Shakespeare and Performance. Oxford: Wiley-Blackwell, 121–37.Google Scholar
Lucassen, J. & Penninx, R. (1999). Nieuwkomers, Nakomelingen, Nederlanders. Immigranten in Nederland 1550–1993. Amsterdam: Het Spinhuis.Google Scholar
Massai, S. (2018). ‘Directing the classics’. In Bennett, S. & Massai, S., eds.,Ivo van Hove. From Shakespeare to David Bowie. London: Methuen Drama, Bloomsbury, 19–28.Google Scholar
McMillan, J. (1998). ‘Is OJ really an Othello for the nineties?’, The Scotsman, 10 August.Google Scholar
Michman, J., Beem, H. & Michman, D. (1992). Pinkas. Geschiedenis van de Joodse Gemeenschap in Nederland. Amsterdam: Joods Historisch Museum.Google Scholar
Monitor Racisme, Antisemitisme en Extreem Rechts (1997 et seq.). Amsterdam: Anne Frank Stichting.Google Scholar
Moore, B. (1997). Victims & Survivors. The Nazi Persecution of the Jews in the Netherlands 1940–1945. New York: Arnold.Google Scholar
Moose minirecensies (2001). Othello NNT. Accessed on 11 February 2020. www.moose.nl/minirecensies/othello-noord-nederlands-toneel/index.htmlGoogle Scholar
Nationale Theater (2018). Teaser of the Othello Productions of 2018, company website. Accessed on 14 February 2020. www.hnt.nl/pQOOvTP/othelloGoogle Scholar
Nationale Theater (2020). Teaser of the Othello Productions of 2020, company website. Accessed on 14 February 2020. www.hnt.nl/voorstellingen/3166/Het_Nationale_Theater/OthelloGoogle Scholar
Nederpelt, R. (2003). ‘Van Hove maakt indrukwekkende Othello’, Eindhovens Dagblad, 22 March.Google Scholar
Neill, M. (2006). William Shakespeare. Othello, the Moor of Venice. Oxford: Oxford University Press.Google Scholar
Nieborg, J. (2013a). Interviewed by E. Nederkoorn, ‘Othello is geen Drenth’, Leeuwarder Courant, 8 August.Google Scholar
Nieuwerf, M. (2018). Interviewed by R. Rijghard, ‘Het racisme in Othello is onmiskenbaar’, NRC Handelsblad, 1 February.Google Scholar
Nzume, A. (2017b). Interviewed by M. de Cocq, ‘Ik wist: dat gaat er niet in als koek’, Het Parool, 24 April.Google Scholar
Omi, M. & Winant, H. (2014). Racial Formation in the United States (3rd ed.). New York: Routledge.CrossRefGoogle Scholar
Oostindie, G. (2002). Interviewed by C. Heijes, Het Stereotype Voorbij. Een Studie naar Onbegrip, Beeldvorming en Samenwerking. Amsterdam: SWP 234.Google Scholar
Oranje, H. ‘Othello bij het Rotterdams Toneel’ (1951). De Tijd: Godsdienstig-Staatkundig Dagblad, 17 September.Google Scholar
Poliakov, L. (1975). The History of Anti-Semitism, Volume III: From Voltaire to Wagner. London: Routledge and Kegan Paul.Google Scholar
Potter, L. (2002). Shakespeare in Performance. Othello. Manchester: Manchester University Press.Google Scholar
Prins, B. (2004). Voorbij de Onschuld. Het Debat over de Multiculturele Samenleving. Amsterdam: Uitgeverij van Gennep.Google Scholar
Prinssen, M. (2003). ‘Van toeschouwer tot ooggetuige bij Toneelgroep Amsterdam. Scherpe Othello van Hans Kesting’, Utrechts Nieuwsblad, 3 February 2003.Google Scholar
Prop, J. (2015). ‘Fraaie uitvoering omarmd door unieke locatie’, Dagblad de Limburger, 29 June.Google Scholar
Publieksreacties Toneelgroep Maastricht (2019). Accessed on 25 May 2019. www.toneelgroepmaastricht.nl/voorstelling/othello/extra/publieksreactiesGoogle Scholar
Quarshie, H. (1999). Second Thoughts about Othello. Occasional Paper No. 7, Chipping Camden: International Shakespeare Association.Google Scholar
Rapport Inspectie SZW Mystery Calling-Onderzoek Arbeidsmarktdiscriminatie (2019). Den Haag: Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid.Google Scholar
Römer, T. (2006). Interviewed by W. Takken, ‘Bovenal een verliefde soldaat. Acteur Thijs Römer over zijn vertolking van Othello’, NRC Handelsblad, 27 October.Google Scholar
Rozett, M. T. (1991). ‘Talking back to Shakespeare. Student-reader responses to Othello’. In Vaughan, V. M. & Cartwright, K., eds., Othello. New Perspectives. London/Toronto: Associated University Presses, 256–70.Google Scholar
Rutte, M. (2019). Cited in H. Keultjes, ‘Rutte: “Gouden Eeuw juist prachtige term, wat een onzin, pff”’, Algemeen Dagblad, 13 September.Google Scholar
Rutte, M. (2020). In A. van Eijsden, ‘Mark Rutte: Zwarte Piet is “geen racisme”’, Nederlands Dagblad, 6 June 2020.Google Scholar
Schaap, W. (2015). ‘Discussie over kleur moet ook in schouwburg woeden’, Cultuurpers, 8 May. Accessed on 11 February 2020. https://cultureelpersbureau.nl/2015/05/discussie-kleur-moet-ook-schouwburgen-woeden/Google Scholar
Schuhmacher, P. (1987). De Minderheden. 700,000 Migranten Minder Gelijk. Amsterdam: Uitgeverij van Gennep.Google Scholar
Shepherd, V. (2017). ‘UWI professor still receives Dutch hate mail, four years after criticising Dutch tradition’, Jamaica Observer, 15 December.Google Scholar
Simons, J. (1993). Interviewed by T. Ruiter, ‘Eerst zwart, dan bruin, dan wit, dan … ’, Volkskrant, 21 May.Google Scholar
Smith, M. (2003). ‘Bij Ivo van Hove is Othello geen Moor maar een Marokkaan. Tragedie met een ondertoon van vreemdelingenhaat’, Utrechts Nieuwsblad, 26 February.Google Scholar
Spierdijk, J. (1971). ‘Nieuwjaarspremière van Othello onacceptabele voorstelling’, De Telegraaf, 4 January.Google Scholar
Stone, J. (1996). ‘Ethnicity’. In Kuper, A. & Kuper, J., eds., The Social Science Encyclopedia. Second Edition. London: Routledge, 260–3.Google Scholar
Straatman, T. (1988). ‘Mooie vondsten in een tweeslachtige Othello bij Globe’, NRC Handelsblad, 5 April.Google Scholar
Takken, W. (2003b). ‘Arabische Othello als kippige Colin Powell’, NRC Handelsblad, 3 February.Google Scholar
ten Bruggencate, C. (2003). ‘Kanttekeningen van een vrouwelijke toneelspeler bij de euforsiche ontvangst van een Othello-enscenering in 2003’, NRC Handelsblad, 14 February.Google Scholar
ter Horst-Rep, W. (1989). Interviewed by S. de Vries, ‘Othello in Diever: helder als glas’, Leeuwarder Courant, 6 July.Google Scholar
Terpstra, K. (2001a). Interviewed by T. van den Bergh, ‘Toneel: tegen de theaterpolitie’, Elseviers Weekblad, 3 November.Google Scholar
Terpstra, K. (2001b). Interviewed by W. Schaap, ‘Zwarte comedy uut Grunning’, Algemeen Dagblad, 25 October.Google Scholar
Tesser, P. T. M., Merens, J. G. F. & van Praag, C. S. (1999). Rapportage Minderheden. Den Haag: Sociaal Cultureel Planbureau.Google Scholar
Thijssen, L., Coenders, M. & Lancee, B. (2018). ‘Etnische discriminatie op de Nederlandse arbeidsmarkt Verschillen tussen etnische groepen en de rol van beschikbare informatie over sollicitanten’, Mens en Maatschappij, 94.2: 141–76.Google Scholar
Thompson, A., ed. (2006). Colorblind Casting. New Perspectives on Race and Performance. London/New York: Routledge.Google Scholar
Thompson, A. (2016). Introduction. In Honigmann, E. A. J., ed., The Arden Shakespeare. Othello. London: Bloomsbury, 1–116.Google Scholar
Thompson, A. ‘Tientallen demonstranten bij première Michiel de Ruyter’ (2015). Volkskrant, 26 January.Google Scholar
Tinnemans, W. (1994). Een Gouden Armband. Een Geschiedenis van Mediterrane Immigranten in Nederland 1954–1994. Utrecht: Nederlands Centrum Buitenlanders.Google Scholar
United Nations (1965). International Convention on the Elimination of All Forms of Racial Discrimination, New York, 21 December.Google Scholar
Van Andel, C. P. (1983). Jodenhaat en Jodenangst: Over Meer dan Twintig Eeuwen AntiSemitisme. Amsterdam: Protestantse Stichting Lectuurvoorlichting ism de Anne Frank Stichting.Google Scholar
Van Arkel, D. (1984). ‘De Groei van het anti-Joodse stereotype: een poging tot een hypothetisch deductieve werkwijze in historisch onderzoek’. Tijdschrift voor Sociale Geschiedenis, 10, 34–70.Google Scholar
Van de Harst, H.(1988). ‘Afscheidsstuk Globe visueel fraai maar onevenwichtig’, Trouw, 27 April.Google Scholar
Van der Heijden, C. (2017). ‘Vijftien jaar na de moord op Pim Fortuyn. Dat zeg je niet!’, De Groene Amsterdammer, 3 May.Google Scholar
Van der Jagt, M. (1998). ‘O. J. is Othello, negerboefje en meer’, Volkskrant, 6 April.Google Scholar
Van der Kooi, S. (2018). ‘Belangrijke thema’s, maar te weinig nuance in Othello’, Trouw, 5 February.Google Scholar
Van der Laan, M. (2001). ‘Terpstra laat acteurs struikelen en zoeken’, Dagblad van het Noorden, 23 October.Google Scholar
Van der Noll, J. (2016). ‘Dutch racism’, Ethnic and Racial Studies, 39:3, 533–4.CrossRefGoogle Scholar
Van Dijk, F. (1951). ‘Ko van Dijk’s Othello oogstte geestdrift in Rotterdam’, Het Parool, 17 May.Google Scholar
Van Ginkel, R. (1997). Notities over Nederlanders. Antropologische Reflecties, Meppel: Boom.Google Scholar
Van Hensbergen, L. (1970). ‘Othello als botsing van twee culturen’, NRC Handelsblad, 31 December.Google Scholar
Van Hove, I. (2003). Interviewed by L. van Voorst, ‘Doorleefde vertaling basis voor snijdende Othello’, De Stentor/Deventer Dagblad, 5 March.Google Scholar
Van Hove, I. (2012). Interviewed by M. Arian, ‘Ivo van Hove over zijn Feeks, Othello en Romeinse Tragedies’, De Groene Amsterdammer, 23 August: 46–9.Google Scholar
Van Hulst, H. (1997). Morgen Bloeit het Diabaas. De Antilliaanse Volksklasse in de Nederlandse Samenleving. Amsterdam: Het Spinhuis.Google Scholar
Van Ruiten, J. (2013). ‘Vieze spelletjes in Diever’, Dagblad van het Noorden, 12 August.Google Scholar
Van Sauers, E. (2001). Interviewed by M. van der Laan, ‘Terpstra laat acteurs struikelen en zoeken’, Dagblad van het Noorden, 23 October.Google Scholar
Van Uffelen, R. (1993). Interviewed by T. Ruiter, ‘Eerst zwart, dan bruin, dan wit, dan … ’, Volkskrant, 21 May.Google Scholar
Vanvugt, E. (2011). Nieuw Zwartboek van Nederland Overzee. Wat Iedere Nederlander Moet Weten. Amsterdam: Aspekt.Google Scholar
Vaughan, V. M. (1994). Othello. A Contextual History. Cambridge: Cambridge University Press.Google Scholar
Vaughan, V. M. & Cartwright, K., eds. (1991). Othello. New Perspectives. London/Toronto: Associated University Presses.Google Scholar
Veenman, J. (1999). Participatie en Perspectief. Verleden en Toekomst van Etnische Minderheden in Nederland. Houten: Bohn, Stafleu van Loghum.Google Scholar
Veraart, K. (2015). ‘De Sutters Othello is ontroerend in zijn naïviteit en Michaël Pas’ Iago is geestig en sluw in deze nieuwe Shakespearevertaling’, Volkskrant, 29 June.Google Scholar
Verheul, J. (2009). ‘“How could this have happened in Holland?” American perceptions of Dutch multiculturalism after 9/11’. In Rubin, D. & Verheul, J., eds., American Multiculturalism after 9/11: Transatlantic Perspectives. Amsterdam: Amsterdam University Press, 191–205.CrossRefGoogle Scholar
Vervoort, W. (2001). ‘Een overdadig opgeleukte Othello van het NNT’, Leeuwarder Courant, 18 October.Google Scholar
Verwoerd, J. (2020). Cited in M. van Gruijthuijsen, ‘Jurgen (47) sluit bakkerij vanwege bedreigingen om moorkop: “Ik wil geen negerkop verkopen”’, Algemeen Dagblad, 6 February.Google Scholar
Vital, D. (1999). A People Apart. A Political History of the Jews in Europe 1789–1939. Oxford: Oxford University Press.CrossRefGoogle Scholar
Wekker, G. (2016). White Innocence. Paradoxes of Colonialism and Race. Durham/London: Duke University Press.Google Scholar
Wekker, G. (2018). Interviewed by M. Lems, ‘Naar Othello met Gloria Wekker’, Theatermaker, 21 January.Google Scholar
Wells, S. (2015). Cited in G. Snow, ‘Stanley Wells: “White actors should be allowed to play Othello”’. The Stage, 8 May.Google Scholar
Wensink, H. (2018). ‘Wekker had liever een krachtige Othello gezien, een held die zegeviert, maar dat is dramatisch niet interessant’, Volkskrant, 13 April.Google Scholar
Wheatcroft, D. (1997). ‘Sorry, sweetheart, but whites need not apply’, Sunday Telegraph, 21 September.Google Scholar
Willems, J. (2015). William Shakespeare. Othello. Vrije vertaling van Jibbe Willems. Amsterdam: De Nieuwe Toneelbibliotheek.Google Scholar
Winterman, P. (2020). ‘Mensen stappen niet zomaar op een racist af’, Dagblad van het Noorden, 10 February.Google Scholar
Zeeman, M. (1988). ‘Globe vertelt verhaaltje voor het slapen gaan’, Leeuwarder Courant, 29 April.Google Scholar
Zonneveld, L. (1996). ‘Treurig COC-toneel met rode tepels’, De Groene Amsterdammer, 17 April.Google Scholar
Zonneveld, L. (2003). ‘De generaal, de stoeipoes en de schizofreen: Othello’, Etcetera, 86, 57–8.Google Scholar
Zonneveld, L. (2012). ‘Negen jaar verder. Othello’, De Groene Amsterdammer, 13 September.Google Scholar
- 15
- Cited by